نقد وبررسی توافق نامه ژنو2

     1- کلیات توافق نامه،2-این یک توافق نامه است،3-تعهدات ما بین المللی شد،4-تاکید بر متن انگلیسی توافقنامه است5-عدم نقش مجلس در تصویب یا رد این توافقنامه

1-کلیات توافقنامه

بعد از گذشت حدوداً 10 سال از شروع مذاکرات هسته ای و سا لها بحث و گفتگو پیرامون رسیدن به را ه حلی جامع و مورد توافق طرفین، بالاخره در3آذر 1392 مطابق با 24 November , 2013 قراردادی به عنوانJoint Plan of Action

یا همان «برنامه اقدام مشترک » بین کشورهای 1+ 5 و جمهوری اسلامی ایران منعقد گردید. در واقع در طی این سا لها همه تلا ش و کوشش تیم های دیپلماسی طرفین برای رسیدن به یک چهارچوب مورد توافق طرفین بود تا مبنای اقدامات آینده قرار گیرد. این مهم در این قرارداد به وقوع پیوست و واضح است که زین پس دیگر بحثی پیرامون چهارچوب همکاری

به وقوع نمی پیوندد بلکه گفتگوهای بعدی برای تبیین را هکارهای عملیاتی کردن این توافق صورت می پذیرد. از این روست که محتوای این توافق بسیار مهم و اثرگذار است. این توافق مانند ریلی عمل می کند که مسیر آینده قطار مذاکرات را مشخص مینماید.

2-این یک توافقنامه است

شاید این عنوان تعجب آور باشد ولی در آن چند نکته مهم وجود دارد. ایران از سال 1382 در حال مذاکره با غرب برای رسیدن به یک توافق بود. دراین بین به طور کامل طرفین از حق اعمال نظر، پذیرفن یا نپذیرفن شرایط طرف مقابل و شرط گذاری برای یکدیگر برخوردارند. در مراحل پیش از توافق به سادگی می توان از حقوق ملی سخن گفت؛ اما باید گفت امروز ایران پس از 10 سال مذاکره، به یک توافق با غرب و امریکا رسیده است. یعنی سقف خواسته های خود را بیان داشته است و دیگر باید طبق همین توافق با غرب تعامل نماید. اگر قرار بود امتیازی بگیرد یا حقی از حقوق ملی را احیا کند باید در این توافق انجام می داد. زیرا دیگر مذاکره پایان گرفته است و طرفین به توافق رسیده اند. چانه زنیها دیگر تمام شده است و طرفین باید به توافقنامه عمل کنند.

3-تعهدات ما بین المللی شد

بر اساس این توافق نامه طرف مقابل ما از ) 1+ 5( به اتحادیه اروپا افزایش یافت. این امر توافقنامه را بین المللی کرده و تعهد ما سخت تر می کند نتیجه آن باعث شده است که برخی از کشورهای حاشیه خلیج هم درخواست داده اند به جمع 5 کشور اضافه شوند. همچنین آژانس هم به عنوان ناظر جدید به جمع طرف های ما اضافه شد. با آمدن آژانس توافق بین المللی شده و تبعات سیاسی دارد. زیرا آژانس به شدت سیاست زده است.

4-عدم نقش مجلس در تصویب یا رد این توافقنامه

طبق قوانین حقوقی هر گونه توافقنامه، معاهده و قرارداد بین المللی بین ایران و سایر کشورها نیازمند مصوبه مجلس شورای اسلامی است. حال پرسش اینجاست آیا مسئولین دستگاه دیپلماسی کشورمان این حق را برای مجلس شورای اسلامی به رسمیت شناخته اند؟ نام این توافقنامه Joint Plan ofAction است. در ترجمه فارسی این عبارت که از سوی وزارت خارجه منتشر شده است آمده )برنامه اقدام مشترک(. این توافقنامه طبق توافق طرفین ایرانی و غربی ظاهراً توافقنامه، قرارداد و معاهده بین المللی نیست، تنها یک برنامه اقدام است. هر چند ماهیت و واقعیت آن یک قرارداد بین المللی است ولی به گونه ای نام گذاری صورت گرفته است که مجلس شورای اسلامی امکان دخالت در تصویب یا عدم تصویب آن را ندارد.

5-تاکید بر متن انگلیسی توافقنامه است

نکته دیگر این که فقط متن انگلیسی منتشرشده توسط طرفین مبنای عمل است و هیچ کدام از ترجمه ها ارزشی ندارد. لذا توجه به کلیات استفاده شده و جمله های متن انگلیسی برای ما بسیار مهم است چرا که باید ببینیم از عبارات متن اصلی چه برداشتی میشود. واضح است که طرفین به معانی برداشت شده از این متن متعهدند نه ترجمه ها یا گفتگوهای شفاهی دیگر.